Eksperci finansowi zajmujący się klimatem ujawnili najpoważniejsze luki w politykach węglowych setek instytucji finansowych. Niekontrolowane, mogą doprowadzić do dalszego rozwoju przemysłu węglowego i uniemożliwić światu odejście od węgla w tempie, którego wymaga od nas kryzys klimatyczny. Narzędzie pozwala także odnaleźć banki, ubezpieczycieli, właścicieli aktywów i zarządzających aktywami, którzy nie mają żadnych ograniczeń dotyczących finansowania oraz ubezpieczania węgla.

8 września 2020 r. Reclaim Finance, we współpracy z 26 innymi organizacjami pozarządowymi [1], udostępnił pierwsze narzędzie internetowe do identyfikacji, oceny i porównywania polityk węglowych przyjętych przez instytucje finansowe na całym świecie [2].  „Coal Policy Tool” pozwala na ocenę polityk ograniczania finansowania dla sektora węglowego 214 instytucji finansowych. Oceny dokonane są na podstawie spójnej i przejrzystej siatki punktacji opartej na pięciu kluczowych kryteriach. Narzędzie wskazuje także największe banki, towarzystwa reasekuracyjne i ubezpieczeniowe, właścicieli aktywów i zarządzających aktywami, którzy nie wprowadzili żadnej polityki odejścia od węgla[3]. 

„Coal Policy Tool” będzie aktualizowane na bieżąco. Obejmuje instytucje z 30 krajów, od Australii po Stany Zjednoczone. Narzędzie pomaga użytkownikom łatwo zidentyfikować dobre i złe polityki przyjęte przez instytucje finansowe na całym świecie. Jest dostępne pod adresem https://coalpolicytool.org/

Od czasu przyjęcia porozumienia paryskiego w 2015 r., liczba polityk węglowych stale rośnie. „Coal Policy Tool” to najbardziej wszechstronna baza danych oceniająca jakość tych  polityk. Ocenia je pod kątem zgodności z celem porozumienia paryskiego: utrzymania wzrostu średniej temperatury Ziemi o maksymalnie 1,5°C względem czasów poprzedzających rewolucję przemysłową. 

Dzięki narzędziu możemy dowiedzieć się, że:

 1) Kontynentem, na którym najwięcej instytucji finansowych przyjęło polityki dotyczące ograniczenia finansowania sektora węglowego jest Europa. Polityki europejskich instytucji finansowych są z reguły lepsze niż te przyjęte przez instytucje finansowe na innych kontynentach i regularnie  aktualizowane w celu podnoszenia standardów.

 2) Zarządzający aktywami z USA, którzy dominują światowy rynek, są jednymi z „najbrudniejszych” graczy. BlackRock jest jedynym zarządzającym aktywami w USA, który ma politykę węglową. Jednak wprowadzenie jej w  styczniu 2020 r. było w dużej mierze działaniem na pokaz. Polityka BlackRock uzyskała bowiem 0 punktów w prawie wszystkich kryteriach „Coal Policy Tool”.

3) Wszystkie istniejące aktywa węglowe muszą być stopniowo wygaszane, a nie sprzedawane. Instytucje finansowe mają zobowiązać się do odejścia od sektora  węglowego do 2030 r. w Europie i krajach OECD, a w pozostałych państwach najpóźniej do 2040 r. Osiągnięcie tych celów wymaga natychmiastowego wykluczenia finansowania przedsiębiorstw silnie związanych z węglem. To znaczy takich, których duża część działalności jest oparta na węglu oraz tych, których udział w sektorze węglowym jest znaczący [4]. Konieczne jest także przyjęcie przez instytucje finansowe solidnej strategii aktywnego dialogu z firmami, która zobowiązywać je będzie do przyjmowania planów wycofania się z węgla w tempie zgodnym z celami porozumienia paryskiego.

Większość banków i ubezpieczycieli nadal wspiera nowe projekty węglowe

216 czołowych instytucji finansowych nadal nie ma żadnej polityki wykluczenia węgla, a większość banków i ubezpieczycieli nie ma oporów by finansować lub ubezpieczać nowe projekty węglowe. Tak jest w przypadku brytyjskiego rynku ubezpieczeniowego Lloyd’s, amerykańskich ubezpieczycieli AIG i Liberty Mutual, chińskiego banku ICBC, czy polskich PZU i Pekao S.A. Wiele innych instytucji finansowych wyklucza tylko niektóre, najbrudniejsze projekty. Tak jest we wszystkich regionach, choć przeważają tu instytucje finansowe ze Stanów Zjednoczonych, Republiki Południowej Afryki i Azji.

– Szczęki rynków finansowych zaciskać się będą coraz mocniej na gardle polskiego sektora węglowego –  komentuje Kuba Gogolewski, Kampanier finansowy Fundacji „Rozwój TAK - Odkrywki NIE” - Brytyjski rynek ubezpieczeniowy LLoyd’s, który jest obecnie głównym źródłem reasekuracji dla polskiego sektora węglowego, będzie z miesiąca na miesiąc podlegał coraz większej presji, by zaprzestać reasekuracji i ubezpieczania projektów i spółek węglowych. Także polskie PZU, które odstaje od innych europejskich towarzystw ubezpieczeniowych, będzie pod coraz większym naciskiem rynków finansowych oraz klientów, aby ubezpieczać bezpieczną i czystą przyszłość, w której dla węgla nie ma miejsca.

Istniejące polityki są niewystarczające, aby złagodzić negatywny wpływ sektora węglowego

50 banków i ubezpieczycieli, które zostały poddane analizie przez Reclaim Finance w celu opracowania „Coal Policy Tool” nadal nie wyklucza żadnych spółek węglowych z usług finansowych, a jedynie zaprzestało finansować konkretne projekty. Większość zaś wykluczeń spółek węglowych opiera się wyłącznie na względnym udziale węgla w ich przychodach. Jak ujawniła organizacja Urgewald w „Globalnej Liście Rezygnacji z  Węgla” , takie podejście prowadzi do polityki, która pozwala niektórym największym producentom węgla i spółkom budującym elektrownie węglowe wybrnąć z kłopotliwej sytuacji.

Większość instytucji finansowych nie radzi sobie z koniecznością odejścia od węgla

„Coal Policy Tool” uświadamia nam, jak wiele jeszcze trzeba zrobić, aby istniejące aktywa węglowe zostały wygaszone na czas, zgodnie z wymogami naukowymi dotyczącymi klimatu. Jedynie niewielka liczba instytucji finansowych zobowiązała się do całkowitego ograniczenia swojego zaangażowania w sektor węglowy oraz przyjęła strategie, które pozwolą osiągnąć ten cel[5]. Wiele francuskich grup finansowych wymaga teraz, aby ich klienci przyjęli plan odejścia od węgla do końca 2021 r. Zobowiązały się także, że zrezygnują z klientów, którzy nie są w stanie udowodnić swojej zdolności do terminowego i systematycznego wycofywania się z węgla.

Odniesienia:

[1] „Coal Policy Tool” powstało we współpracy z następującymi organizacjami pozarządowymi: 350; BankTrack; Both Ends; Centre for Financial Accountability; CEED - Center for Energy, Ecology, and Development; CLEAN; Ecologistas en Acción ; Fossil Free California; Fundacją ”Rozwój TAK - Odkrywki NIE”; Friends of the Earth US; Global Witness; Instituto Internacional de Derecho y Medio Ambiente; Jacses; Just Share; Kiko Network, Les Amis de la Terre France; Maan ystävät - Friends of the Earth Finland; Rainforest Action Network; Re:Common; RESET; ShareAction; Solutions For Our Climate; Sierra Club; Urgewald. Narzędzie jest promowane również przez kampanie: „Insure Our Future” i „BlackRock’s Big Problem”.

[2] Narzędzie „Coal Policy Tool” jest dostępne na https://coalpolicytool.org/

[3] Informacje na temat metodologii  „Coal Policy Tool” dostępne są na https://coalpolicytool.org/methodology-coal-policy-tool/  

[4] Reclaim Finance i jego partnerzy wzywają instytucje finansowe do wykluczenia wszystkich firm, które generują więcej niż 20% swoich przychodów lub 20% swojej produkcji energii z węgla, a także firm, które produkują ponad 10 milionów ton węgla rocznie lub które mają ponad 5 GW mocy wytwórczych z węgla. Więcej informacji jest dostępnych na tej stronie internetowej.

[5] 16 instytucji finansowych z solidną polityką wycofywania węgla należy do 10 grup finansowych. Czołowe instytucje finansowe należące do tego grona to AXA, Crédit Agricole / Amundi, Crédit Mutuel i UniCredit. Pozostałe 6 francuskich grup finansowych: AG2R La Mondiale, CNP Assurances , La Banque Postale Asset Management, MACIF, OFI Asset Management i SCOR jako inwestor (reasekurator SCOR ma minimalną politykę węglową).