Spadek zużycia prądu kontra plany energetyczne Polski

Narastająco w okresie styczeń - wrzesień 2025 r. krajowe zużycie energii elektrycznej spadło o 2,16 % rok do roku, do poziomu 122,56 TWh. Jeżeli ten trend utrzyma się do końca roku - a nic nie wskazuje na gwałtowny wzrost zużycia - całkowite zużycie energii elektrycznej w 2025 r. może być niższe niż 166 TWh, czyli poniżej poziomu z rekordowego, lecz kryzysowego 2020 r.

W miejsce kurczenia się polskiej gospodarki o ponad 2% w 2025 roku PKB wzrasta o ponad 3%, wzrosła wielkość PKB oraz zamożność obywateli, większymi aktywami dysponują też polskie banki i przedsiębiorstwa. W 2025 roku odnotowaliśmy też kolejne rekordy elektryfikacji transportu: rekordowe wyniki sprzedaży samochodów elektrycznych w 2025 r., wspierane dotacjami (np. program NaszEAuto) oraz dynamiczny wzrost zarówno mocy jak i energii elektrycznej generowanej przez odnawialne źródła energii pokazują, że transformacja energetyczna przyśpiesza, a nie zwalnia. 

Na podstawie informacji publikowanych przez ZUS można wyliczyć, że w październiku 2025 r. liczba pracowników z zagranicy zarejestrowanych w systemie ubezpieczeń społecznych przekroczyła 1,25 mln osób. Od początku roku zarejestrowano już ponad 60 tysięcy osób urodzonych poza Polską. To sugeruje, że 2025 r. może być najlepszym rokiem pod względem imigracji zarobkowej od 2022 r. Napływ pracowników spoza Polski pomaga kompensować spadek liczby pracujących Polaków i Polek. Komisja Europejska natomiast zakłada, iż przewidywany [ jest w Polsce] do 2070 r. spadek liczby ludności w wieku produkcyjnym (20–64 l.) o 30 % do 16 mln oraz oczekiwany wzrost liczby ludności w wieku 65 lat i starszych do 10,3 mln. Nieco dalej w tym samym dokumencie z czerwca 2025 roku Komisja Europejska prognozuje, iż w latach 2022–2040 liczba ludności w wieku produkcyjnym w Polsce będzie zmniejszać się co roku o 0,5 % (średnia dla UE: 0,3 %). Według ekspertów Polskiego Instytutu Ekonomicznego oznacza to spadek podaży pracy w Polsce o 2,1 mln osób do 2035 roku, co stanowi 12,6% obecnego zatrudnienia.  

Plany rządowe kontra realia zapotrzebowania

Jednym z flagowych projektów energetycznych jest planowana elektrownia jądrowa w gminie Choczewo, mająca według zapowiedzi dostarczać prąd do 12 mln gospodarstw domowych. Jednak już dziś pojawiają się poważne wątpliwości:

• Kuba Gogolewski, dyrektor programowy Fundacji Mission Possible, zauważa, że premier Donald Tusk oraz decydenci odpowiedzialni za Polski Program Energetyki Jądrowej w pełni zdają sobie sprawę z faktu, że zmiana lokalizacji projektu podważyłaby sens całej inwestycji. Coraz wyraźniejszy rozjazd między rządowymi prognozami zużycia energii elektrycznej w kraju oraz prognozami przygotowanymi na potrzeby uzasadnienia potrzeby rozwoju energetyki jądrowej w Polsce sprawiają, że rządzący bardzo śpieszą się z wylaniem pierwszego betonu. Im większy pośpiech i presja czasowa tym mniej uwagi poświęca się pytaniu do czego elektrownia jądrowa jest polskiemu systemowi elektroenergetycznemu w ogóle potrzebna. Uznano, że czas na analizy się skończył, a to bardzo groźne założenie.  
• Ciśnienie na szybkie uruchomienie budowy przypomina polityczną atmosferę i medialne wzmożenie sprzed lat, gdy forsowano blok węglowy w Ostrołęce C — bez rzetelnych analiz zapotrzebowania energetycznego na następne dekady.
• Historia się powtarza: decyzje o nowych blokach węglowych w Elektrowni Opole podejmowano mimo ostrzeżeń o ograniczonym horyzoncie ekonomicznym. Nowe bloki, projektowane na 35 lat, będą działać jedynie przez maksymalnie 20 lat, a ich praca będzie coraz mniej opłacalna ekonomicznie w związku ze wzrostem udziału energetyki odnawialnej w krajowym miksie i wolumenie generowanej elektryczności w ciągu roku. 

Polski operator systemu elektroenergetycznego, PSE, planuje w latach 2025–2034 nakłady inwestycyjne na poziomie ponad 64 mld zł. Inwestycje obejmują rozbudowę linii przesyłowych 400 kV, modernizację stacji i budowę połączeń DC, by umożliwić przyłączenie morskich farm wiatrowych i elektrowni jądrowej.

Jak projektować zrównoważoną strategię energetyczną?

W świetle przedstawionych danych staje się jasne, że:

1. Ignorowanie trendów zużycia stawia pod znakiem zapytania opłacalność gigantycznych inwestycji energetycznych, których oczekiwany czas zwrotu wykracza poza dwie dekady. 
2. Strategia energetyczna Polski powinna przesunąć nacisk z inwestycji w pojedyncze potężne bloki na elastyczność systemu – magazyny energii, zarządzanie popytem, integrację OZE i rozbudowę sieci przesyłowej.
3. Projekt elektrowni jądrowych w Polsce, musi uwzględniać kontekst demograficzny, rozwój technologii magazynowania i fakt, że zapotrzebowanie na energię elektryczną w Polsce będzie z pewnością mniejsze, zwłaszcza po 2050 roku niż to prognozowane przez PSE oraz agencje rządowe.
4. Przejrzystość, analizy scenariuszowe i zaangażowanie ekspertów w planowanie są kluczowe, by uniknąć inwestycyjnych pułapek, które kosztują społeczeństwo setki miliardów złotych.